323 Venkatamakhi's 72 mElakartas in Carnatic Music.

323 కర్నాటక సంగీతంలో , వెంకటమఖి తయారుచేసిన 72 మేళకర్తల రాగాల వివరం.
३२३ करनाटक संगीत के, वॆंकटमखी से बनाया हुआ ७२ मेळकर्ता रागों के विवरण

चर्चांंश, topics for discussion, చర్చనీయాంశాలు: 323, కర్నాటక సంగీతం,వెంకటమఖి, 72 మేళకర్తలు, Carnatic Music, कर्नाटक संगीत



Continuation of this particular blog post can be seen at Post No. 368.  link: http://problemsoftelugus.blogspot.in/search/label/368
 ఈ పోస్టు యొక్క కొనసాగింపును పోస్టు నంబరు ౩౬౮ లో చూడండి.  इस पोस्ट के शेष भाग को आप पोस्ट नंबर ३६८ में देख सखते है।  आप चाहे तो, ऊपर दिया लिंक को क्लिक कीजिये।


ఇందుచక్రం Indu cakram (Cycle of Moon) इंदु चक्रं
వెంకటమఖి తయారు చేసిన 72 మేళకర్త రాగాల పధ్ధతిలో 12 చక్రాలు ఉంటాయి. వాటిలో మొదటి చక్రం ఇందు చక్రం.దీనిలో ఆరు రాగాలు ఉంటాయి. కనకాంగి, రత్నాంగి, గానమూర్తి, వనస్పతి, మానవతి, తానరూపిణి, 1 నుండి 6 మేళకర్తలు. ఇందులో పూర్వాంగం (సరిగమ లు) ఒకటే. ఉత్తరాంగాలు వేరే ఉంటాయి. పూర్వాంగం: షడ్జం, శుధ్ధరిషభం, శుధ్ధ గాంధారం, శుధ్ధ మధ్యమం. వైబీరావు గాడిద పధ్ధతిలో:
కనకాంగి: hijm opqt, tqpo mjih. Western notes: c,c#,d,f, g,g#,a,c'.
రత్నాంగి: hijm oprt, trpo mjih. W/n: c,c#,d,f, g,g#,a#,c'.
గానమూర్తి: hijm opst, tspo mjih. Western notes: c,c#,d,f, g,g#,b,c'.
వనస్పతి: hijm oqrt, trqo mjih. Western notes: c,c#,d,f, g,a,a#,c'.
మానవతి: hijm oqst, tsqo mjih. Western notes: c,c#,d,f, g,a,b,c'.
తానరూపిణి: hijm orst, tsro mjih. Western notes: c,c#,d,f, g,a#,b,c'.

నేత్ర చక్రం Netra cakram (Cycle of eye and vision) नेत्र चक्रं
వెంకటమఖి తయారు చేసిన 72 మేళకర్త రాగాల పధ్ధతిలో 12 చక్రాలు ఉంటాయి. వాటిలో రెండవ చక్రం నేత్ర చక్రం.దీనిలో ఆరు రాగాలు ఉంటాయి. సేనాపతి, హనుమత్తోడి, ధేనుక, నాటకప్రియ, కోకిలప్రియ, రూపవతి, 7 నుండి 12 మేళకర్తలు. ఇందులో పూర్వాంగం (సరిగమ లు) ఒకటే. ఉత్తరాంగాలు వేరే ఉంటాయి. పూర్వాంగం: షడ్జం, శుధ్ధరిషభం, సాధారణ గాంధారం, శుధ్ధ మధ్యమం. వైబీరావు గాడిద పధ్ధతిలో:
సేనాపతి: hikm opqt, tqpo mkih. Western Notes: c,c#,d#,f, g,g#,a,c'.
హనమత్తోడి: hikm oprt, trpo mkih. Western Notes: c,c#,d#,f, g,g#,a#,c'.
ధేనుక: hikm opst, tspo mkih. Western Notes: c,c#,d#,f, g,g#,b,c'.
నాటకప్రియ: hikm oqrt, trqo mkih. Western Notes: c,c#,d#,f, g,a,a#,c'.
కోకిలప్రియ: hikm oqst, tsqo mkih. Western Notes: c,c#,d#,f, g,a,b,c'.
రూపవతి: hikm orst, tsro mkih. Western Notes: c,c#,d#,f, g,a#,b,c'.

అగ్నిచక్రం agni cakram (Cycle of Fire) अग्नि चक्रं
వెంకటమఖి తయారు చేసిన 72 మేళకర్త రాగాల పధ్ధతిలో 12 చక్రాలు ఉంటాయి. వాటిలో మూడవ చక్రం అగ్ని చక్రం.దీనిలో ఆరు రాగాలు ఉంటాయి. గాయకప్రియ, వకుళాభరణం, మాయామాళవగౌళ, చక్రవాకం, సూర్యకాంతం, హాటకాంబరి, 13 నుండి 18 మేళకర్తలు. ఇందులో పూర్వాంగం (సరిగమ లు) ఒకటే. ఉత్తరాంగాలు వేరే ఉంటాయి. పూర్వాంగం: షడ్జం, శుధ్ధరిషభం, అంతర గాంధారం, శుధ్ధ మధ్యమం. వైబీరావు గాడిద పధ్ధతిలో:
గాయకప్రియ: hilm opqt, tqpo mlih. Western Notes: c,c#,e,f, g,g#,a,c'.
వకుళాభరణం: hilm oprt, trpo mlih. Western Notes: c,c#,e,f, g,g#,a#,c'.
మాయామాళవగౌళ: hilm opst, tspo mlih. Western Notes: c,c#,e,f, g,g#,b,c'.
చక్రవాకం: hilm oqrt, trqo mlih. Western Notes: c,c#,e,f, g,a,a#,c'.
సూర్యకాంతం: hilm oqst, tsqo mlih. Western Notes: c,c#,e,f, g,a,b,c'.
హాటకాంబరి: hilm orst, tsro mlih. Western Notes: c,c#,e,f, g,a#,b,c'.

వేద చక్రం vEda cakram (Cycle of scriptures) वेद चक्रं
వెంకటమఖి తయారు చేసిన 72 మేళకర్త రాగాల పధ్ధతిలో 12 చక్రాలు ఉంటాయి. వాటిలో నాలుగవ చక్రం వేద చక్రం.దీనిలో ఆరు రాగాలు ఉంటాయి. ఝంకారధ్వని, నటభైరవి, కీరవాణి, ఖరహరప్రియ, గౌరీమనోహరి, వరుణప్రియ , 19 నుండి 24 మేళకర్తలు. ఇందులో పూర్వాంగం (సరిగమ లు) ఒకటే. ఉత్తరాంగాలు వేరే ఉంటాయి. పూర్వాంగం: షడ్జం, చతుశృతిరిషభం, సాధారణ గాంధారం, శుధ్ధ మధ్యమం. వైబీరావు గాడిద పధ్ధతిలో:
ఝంకారధ్వని: hjkm opqt, tqpo mkjh. Western Notes: c,d,d#,f, g,g#,a,c'.
నటభైరవి: hjkm oprt, trpo mkjh. Western Notes: c,d,d#,f, g,g#,a#,c'.
కీరవాణి: hjkm opst, tspo mkjh. Western Notes: c,d,d#,f, g,g#,b,c'.
ఖరహరప్రియ: hjkm oqrt, trqo mkjh. Western Notes: c,d,d#,f, g,a,a#,c'.
గౌరీమనోహరి: hjkm oqst, tsqo mkjh. Western Notes: c,d,d#,f, g,a,b,c'.
వరుణప్రియ: hjkm orst, tsro mkjh. Western Notes: c,d,d#,f, g,a#,b,c'.

బాణ చక్రం bANa cakram (Cycle of Arrows) बाण चक्रं
వెంకటమఖి తయారు చేసిన 72 మేళకర్త రాగాల పధ్ధతిలో 12 చక్రాలు ఉంటాయి. వాటిలో ఐదవ చక్రం బాణ చక్రం.దీనిలో ఆరు రాగాలు ఉంటాయి. మారరంజని, చారుకేశి, సరసాంగి, హరికాంభోజి, ధీరశంకరాభరణం, నాగానందం, 25 నుండి 30 మేళకర్తలు. ఇందులో పూర్వాంగం (సరిగమ లు) ఒకటే. ఉత్తరాంగాలు వేరే ఉంటాయి. పూర్వాంగం: షడ్జం, చతుశృతిరిషభం, అంతర గాంధారం, శుధ్ధ మధ్యమం. వైబీరావు గాడిద పధ్ధతిలో:
మారరంజని: hjlm opqt, tqpo mljh. Western Notes: c,d,e,f, g,g#,a,c'.
చారుకేశి: hjlm oprt, trpo mljh. Western Notes: c,d,e,f, g,g#,a#,c'.
సరసాంగి: hjlm opst, tspo mljh. Western Notes: c,d,e,f, g,g#,b,c'.
హరికాంభోజి: hjlm oqrt, trqo mljh. Western Notes: c,d,e,f, g,a,a#,c'.
ధీరశంకరాభరణం: hjlm oqst, tsqo mljh. Western Notes: c,d,e,f, g,a,b,c'.
నాగానందం: hjlm orst, tsro mljh. Western Notes: c,d,e,f, g,a#,b,c'.

ఋతుచక్రం ritu cakram (Cycle of Six Seasons) ऋतु चक्रं
వెంకటమఖి తయారు చేసిన 72 మేళకర్త రాగాల పధ్ధతిలో 12 చక్రాలు ఉంటాయి. వాటిలో ఆరవ చక్రం ఋతు చక్రం.దీనిలో ఆరు రాగాలు ఉంటాయి. యాగప్రియ, రాగవర్ధిని, గాంగేయభూషణి, వాగధీశ్వరి, శూలిని, చలనాట. , 31 నుండి 36 మేళకర్తలు. ఇందులో పూర్వాంగం (సరిగమ లు) ఒకటే. ఉత్తరాంగాలు వేరే ఉంటాయి. పూర్వాంగం: షడ్జం, షట్ శృతిరిషభం, అంతర గాంధారం, శుధ్ధ మధ్యమం. వైబీరావు గాడిద పధ్ధతిలో:
యాగప్రియ: hklm opqt, tqpo mlkh. Western Notes: c,d#,e,f, g,g#,a,c'.
రాగవర్ధిని: hklm oprt, trpo mlkh. Western Notes: c,d#,e,f, g,g#,a#,c'.
గాంగేయభూషణి: hklm opst, tspo mlkh. Western Notes: c,d#,e,f, g,g#,b,c'.
వాగధీశ్వరి: hklm oqrt, trqo mlkh. Western Notes: c,d#,e,f, g,a,a#,c'.
శూలిని: hklm oqst, tsqo mlkh. Western Notes: c,d#,e,f, g,a,b,c'.
చలనాట: hklm orst, tsro mlkh. Western Notes: c,d#,e,f, g,a#,b,c'.

ఋషిచక్రం rishi cakram (Cycle of Sages) ऋषि चक्रं
ఇది ప్రతిమధ్యమ చక్రం. వెంకటమఖి తయారు చేసిన 72 మేళకర్త రాగాల పధ్ధతిలో 12 చక్రాలు ఉంటాయి. వాటిలో ఏడవ చక్రం ఋషి చక్రం.దీనిలో ఆరు రాగాలు ఉంటాయి. సాలగం, జలార్ణవం, ఝూలవరాళి, నవనీతం, పావని, రఘుప్రియ. 37 నుండి 42 మేళకర్తలు. ఇందులో పూర్వాంగం (సరిగమ లు) ఒకటే. ఉత్తరాంగాలు వేరే ఉంటాయి. పూర్వాంగం: షడ్జం, శుధ్ధరిషభం, శుధ్ధ గాంధారం, ప్రతి మధ్యమం. వైబీరావు గాడిద పధ్ధతిలో:
సాలగం: hijn opqt, tqpo njih. Western Notes: c,c#,d,f#, g,g#,a,c'.
జలార్ణవం: hijn oprt, trpo njih. Western Notes: c,c#,d,f#, g,g#,a#,c'.
ఝాలవరాళి: hijn opst, tspo njih. Western Notes: c,c#,d,f#, g,g#,b,c'.
నవనీతం: hijn oqrt, trqo njih. Western Notes: c,c#,d,f#, g,a,a#,c'.
పావని: hijn oqst, tsqo njih. Western Notes: c,c#,d,f#, g,a,b,c'.
రఘుప్రియ: hijn orst, tsro njih. Western Notes: c,c#,d,f#, g,a#,b,c'.

వసు చక్రం vasu cakram (cycle of demy Gods by name vasu-s) वसु चक्रं
ప్రతిమధ్యమ చక్రం. వెంకటమఖి తయారు చేసిన 72 మేళకర్త రాగాల పధ్ధతిలో 12 చక్రాలు ఉంటాయి. వాటిలో రెండవ చక్రం వసు చక్రం.దీనిలో ఆరు రాగాలు ఉంటాయి. గవాంబోధి, భవప్రియ, శుభపంతువరాళి, షడ్విధమార్గిణి, సువర్ణాంగి, దివ్యమణి, 43 నుండి 48 మేళకర్తలు. ఇందులో పూర్వాంగం (సరిగమ లు) ఒకటే. ఉత్తరాంగాలు వేరే ఉంటాయి. పూర్వాంగం: షడ్జం, శుధ్ధరిషభం, సాధారణ గాంధారం, ప్రతి మధ్యమం. వైబీరావు గాడిద పధ్ధతిలో:
గవాంబోధి: hikn opqt, tqpo nkih. Western Notes: c,c#,d#,f#, g,g#,a,c'.
భవప్రియ: hikn oprt, trpo nkih. Western Notes: c,c#,d#,f#, g,g#,a#,c'.
శుభపంతువరాళి: hikn opst, tspo nkih. Western Notes: c,c#,d#,f#, g,g#,b,c'.
షడ్విధమార్గిణి: hikn oqrt, trqo nkih. Western Notes: c,c#,d#,f#, g,a,a#,c'.
సువర్ణాంగి: hikn oqst, tsqo nkih. Western Notes: c,c#,d#,f#, g,a,b,c'.
దివ్యమణి: hikn orst, tsro nkih. Western Notes: c,c#,d#,f#, g,a#,b,c'.

బ్రహ్మచక్రం brahma cakram (Cycle of Creator) ब्रह्म चक्रं
ప్రతిమధ్యమ చక్రం. వెంకటమఖి తయారు చేసిన 72 మేళకర్త రాగాల పధ్ధతిలో 12 చక్రాలు ఉంటాయి. వాటిలో తొమ్మిదవ చక్రం బ్రహ్మ చక్రం.దీనిలో ఆరు రాగాలు ఉంటాయి. ధవళాంబరి, నామనారాయణి, పంతువరాళి, రామప్రియ, గమనశ్రమ, దివ్యాంబరి, 49 నుండి 54 మేళకర్తలు. ఇందులో పూర్వాంగం (సరిగమ లు) ఒకటే. ఉత్తరాంగాలు వేరే ఉంటాయి. పూర్వాంగం: షడ్జం, శుధ్ధరిషభం, అంతర గాంధారం, ప్రతి మధ్యమం. వైబీరావు గాడిద పధ్ధతిలో:
ధవళాంబరి: hiln opqt, tqpo nlih. Western Notes: c,c#,e,f#, g,g#,a,c'.
నామనారాయణి: hiln oprt, trpo nlih. Western Notes: c,c#,e,f#, g,g#,a#,c'.
పంతువరాళి: hiln opst, tspo nlih. Western Notes: c,c#,e,f#, g,g#,b,c'.
రామప్రియ: hiln oqrt, trqo nlih. Western Notes: c,c#,e,f#, g,,a,a#,c'.
గమనశ్రమ: hiln oqst, tsqo nlih. Western Notes: c,c#,e,f#, g,a,b,c'.
దివ్యాంబరి: hiln orst, tsro nlih. Western Notes: c,c#,e,f#, g,a#,b,c'.

దేశ చక్రం dEsa cakram (Cycle of country) देश चक्रं
ప్రతిమధ్యమ చక్రం. వెంకటమఖి తయారు చేసిన 72 మేళకర్త రాగాల పధ్ధతిలో 12 చక్రాలు ఉంటాయి. వాటిలో పదవ చక్రం దేశ చక్రం.దీనిలో ఆరు రాగాలు ఉంటాయి. శ్యామలాంగి, షణ్ముఖప్రియ, సింహేంద్రమధ్యమం, హేమవతి (హైమవతి), ధర్మావతి, నీతిమతి , 55 నుండి 60 మేళకర్తలు. ఇందులో పూర్వాంగం (సరిగమ లు) ఒకటే. ఉత్తరాంగాలు వేరే ఉంటాయి. పూర్వాంగం: షడ్జం, చతుశృతిరిషభం, సాధారణ గాంధారం, ప్రతి మధ్యమం. వైబీరావు గాడిద పధ్ధతిలో:
శ్యామలాంగి: hjkn opqt, tqpo nkjh. Western Notes: c,d,d#,f#, g,g#,a,c'.
షణ్ముఖప్రియ: hjkn oprt, trpo nkjh. Western Notes: c,d,d#,f#, g,g#,a#,c'.
సింహేంద్రమధ్యమం: hjkn opst, tspo nkjh. Western Notes: c,d,d#,f#, g,g#,b,c'.
హేమవతి (హైమవతి): hjkn oqrt, trqo nkjh. Western Notes: c,d,d#,f#, g,a,a#,c'.
ధర్మావతి: hjkn oqst, tsqo nkjh. Western Notes: c,d,d#,f#, g,a,b,c'.
నీతిమతి: hjkn orst, tsro nkjh. Western Notes: c,d,d#,f#, g,a#,b,c'.

రుద్ర చక్రం rudra cakram (Cycle of God of Destruction) रुद्र चक्रं
ప్రతిమధ్యమ చక్రం. వెంకటమఖి తయారు చేసిన 72 మేళకర్త రాగాల పధ్ధతిలో 12 చక్రాలు ఉంటాయి. వాటిలో పదకొండవ చక్రం రుద్ర చక్రం.దీనిలో ఆరు రాగాలు ఉంటాయి. కాంతామణి, రిషభప్రియ, లతాంగి, వాచస్పతి, మేచకల్యాణి, చిత్రాంగి. 67 నుండి 72 మేళకర్తలు. ఇందులో పూర్వాంగం (సరిగమ లు) ఒకటే. ఉత్తరాంగాలు వేరే ఉంటాయి. పూర్వాంగం: షడ్జం, చతుశృతిరిషభం, అంతర గాంధారం, ప్రతి మధ్యమం. వైబీరావు గాడిద పధ్ధతిలో:
కాంతామణి: hjln opqt, tqpo nljh. Western Notes: c,d,e,f#, g,g#,a,c'.
రిషభప్రియ: hjln oprt, trpo nljh. Western Notes: c,d,e,f#, g,g#,a#,c'.
లతాంగి: hjln opst, tspo nljh. Western Notes: c,d,e,f#, g,g#,b,c'.
వాచస్పతి: hjln oqrt, trqo nljh. Western Notes: c,d,e,f#, g,a,a#,c'.
మేచకల్యాణి: hjln oqst, tsqo nljh. Western Notes: c,d,e,f#, g,a,b,c'.
చిత్రాంగి: hjln orst, tsro nljh. Western Notes: c,d,e,f#, g,a#,b,c'.

ఆదిత్యచక్రం Aditya cakram (Cycle of Sun God) आदित्य चक्रं
ప్రతి మధ్యమ చక్రం. వెంకటమఖి తయారు చేసిన 72 మేళకర్త రాగాల పధ్ధతిలో 12 చక్రాలు ఉంటాయి. వాటిలో పన్నెండవ చక్రం ఆదిత్య చక్రం.దీనిలో ఆరు రాగాలు ఉంటాయి. సుచరితం, జ్యోతిస్వరూపిణి, ధాతువర్ధని, నాసికాభూషణి, కోసలం, రసికప్రియ. , 67 నుండి 72 మేళకర్తలు. ఇందులో పూర్వాంగం (సరిగమ లు) ఒకటే. ఉత్తరాంగాలు వేరే ఉంటాయి. పూర్వాంగం: షడ్జం, షట్ శృతిరిషభం, అంతర గాంధారం, ప్రతి మధ్యమం. వైబీరావు గాడిద పధ్ధతిలో:
సుచరితం: hkln opqt, tqpo nlkh. Western Notes: c,d#,e,f#, g,g#,a,c'.
జ్యోతిస్వరూపిణి: hkln oprt, trpo nlkh. Western Notes: c,d#,e,f#, g,g#,a#,c'.
ధాతువర్ధిని: hkln opst, tspo nlkh. Western Notes: c,d#,e,f#, g,g#,b,c'.
నాసికభూషణి: hkln oqrt, trqo nlkh. Western Notes: c,d#,e,f#, g,a,a#,c'.
కోసలం: hkln oqst, tsqo nlkh. Western Notes: c,d#e,f#, g,a,b,c'.
రసికప్రియ: hkln orst, tsro nlkh. Western Notes: c,d#,e,f#, g,a#,b,c'.